Hafið

Það var oft sagt "Lengi tekur sjórinn við"en öll vitum við í dag að of langt hefur verið gengið í þeim efnum og í dag koma flest okkar fiskiskip með allt sorp í land í stað þess að kasta öllu í hafið.  Við höfum komið upp ströngu eftirliti til að draga úr mengun hafsins og víða verið unnið gott starf hvað varðar hreinsun strandlengjunnar.  En hefur okkur yfirsést eitthvað, því eitthverjar breytingar eru að eiga sér stað varðandi vistkerfið í sjónum og sumt getum við ekki ráðið við eða erum orðin of sein að bregðast við.  Má þar nefna krabbakvikindi sem tekið hafa sér bólfestu í Hvalfirði og talið að hafi borist hingað á botnum stórra flutningaskipa sem hafa tíða viðkomu í Hvalfirði vegna þeirrar stóriðju sem þar starfar.  Mér skilst að þetta séu einhver skaðræðiskvikindi og hætta á að þau eigi eftir að ná til fleiri svæða við landið og má benda á að fyrir mörgum árum fóru Rússar að rækta hjá sér einhverja tröllakrabba og misstu svo stjórn á öllu saman og þessir krabbar fór síðan yfir til Noregs og ullu þar miklum skaða.  Mig minnir að Páll Bergþórsson fyrrum veðurfræðingur hafi verið með ákveðna kenningu um samspil milli hrygninu fiska við suðuströndina og hlaupa úr jökulám á sama svæði.  Nú er það að ske við Suðurland að sandsílastofninn er nánast hruninn og sjófuglar koma ekki upp ungum vegna fæðuskorts þótt sandsíli finnist í verulegu magni við Vestfirði og Norðurland.  Ég er ekki neinn sérfræðingur á þessu sviði einungis áhugamaður um hafið og það líf sem þar á að blómstra.  Er hugsanlegt að þetta geti stafað af öllum þeim virkjunum sem byggðar hafa verið á Suðurlandi á undanförnum 40 árum vegna stóriðju?   Hinsvegar tel ég að nú þegar stjórnvöld eru að tilkynna um  rúma 10 milljarða í mótvægisaðgerðum vegna minnkandi þorsksstofns mætti huga aðeins betur að rannsóknum í hafinu til að reyna að finna skýringu á hvað hefur orsakað þessa skekkju sem virðist kominn í vistkerfi hafsins.  Við eigum nóg af vísindamönnum og fullkomin skip til hafrannsókna en þau hafa því miður legið í höfn stóran hluta ársins þar sem ekki eru til fjármunir til að halda þeim í rekstri allt árið.  Er ekki komið nóg af fjáraustri til þess eins að verja núverandi fiskveiðistjórnunarkerfi?  Gefur nafnið Hafrannsóknarstofnun ekki nokkuð skýrt til kynna hvað sú stofnun á að gera?  Spyr sá sem ekki veit.