Auðlindir Íslands

Nú er mikið gert úr þeirri hættu að kanadískt fyrirtæki er að reyna að kaupa stóran hlut í HS-Orku á Reykjanesi og ætlar að fjárfesta fyrir 75 milljarða í jarðhitanýtingu á svæðinu.  Þannig yrði HS-Orka að mestu í eigu einkaaðila.  Samtök iðnaðarins hafa harmað að ríkisvaldið ætli að kaupa þennan hlut.  Því okkur sé mikil nauðsyn á að fá erlend fyrirtæki til að fjárfesta í fyrirtækjum hér á landi.  Ef þessi kaup ganga eftir er hugmyndin sú að HS-Orka fengi nýtingarrétt til 65 ára og ætti rétt á að framlengja þennan nýtingarétt í önnur 65 ár, eða samtals 130 ár.  Fyrir þennan nýtingarétt ætlar HS-Orka síðan að greið 30 milljónir á ári til eiganda auðlindarinnar.  Þetta sama kanadíska fyrirtæki hefur gert hliðstæða samninga í Bandaríkjunum og Kanada, en þar eru samningarnir til 10 ára og með rétti til að framlengja um eitt ár í senn.  Þar greiðir fyrirtækið ekki fasta upphæð á ári heldur prósentuhlutfalla af allri seldri orku.  Ísland á aðra stóra auðlynd sem er fiskurinn í hafinu í landhelgi Íslands.  Þar fá útgerðar menn nýtingarrétt til eins árs í einu og hefur það verið þannig í 20-30 ár.

Nú er því haldið fram að þessi nýtingaréttur hafi skapað eignarétt þar sem sömu aðilar hafi nýtt auðlindina svo lengi eða í 20-30 ár.  En í þessari auðlind fá erlendir aðilar ekki að fjárfesta samkvæmt núverandi lögum.  Ef 20-30 ára nýtingaréttur getur skapað eignarétt er þá ekki nær öruggt að 130 ára nýtingaréttur á orkuauðlind skapaði eignarétt.

Ef það er svona mikilvægt að fá erlenda aðila til að fjárfesta á Íslandi, mun þá ekki þessi samningur við kanadíska fyrirtækið verða hafður til viðmiðunar hvað varðar fiskveiðiauðlindina.  Því það er hægur vandi að fá erlenda aðila til að fjárfesta í íslenskum sjávarútvegi.  En er ekki einmitt þetta atriði sem menn hafa svo miklar áhyggjur af við inngöngu í ESB.

Það verður að tryggja með öllum ráðum að allar auðlindir Íslands verði í eigu Íslendinga um ókomna framtíð.