LÍÚ

Formaður LÍÚ hefur verið að væla mikið í fjölmiðlum varðandi mótvægisaðgerðir vegna skerðingar á þorskkvóta sem ríkisstjórnin kynnti nýlega og ásakar stjórnvöld um að hafa ekkert samráð við LÍÚ áður en þetta var kynnt og krafist að afnema ætti alla byggðakvóta og línuívilnun.  En forusta LÍÚ hefur fram til þessa litið á það sem sinn rétt að ekkert mætti gera varðandi sjávarútveginn nema að þeir væru búnir að leggja blessun sína yfir málið.  Í hádegisviðtali á Stöð 2 í gær var rætt við Össur Skarphéðinsson iðnaðarráðherra en hann ásamt fjármálaráðherra unnu að þessari útfærslu.  Ég verð nú að viðurkenna það þótt þessi ríkisstjórn sé ekki eins og ég hefði kosið, þá verður hver að eiga það sem hann á og Össur kom mér skemmtilega á óvart.  Hann benti á það með réttu að það sem verið væri að gera kæmi stórútgerðum í LÍÚ í raun  ekkert við.  Þeir ættu alla möguleika til að bjarga sér ólíkt einyrkjunum í sjávarútveginum og krafa LÍÚ um að afnema alla byggðakvóta og línuíviljun yrði til þess eins að rústa endanlega hinum ýmsu byggðalögum þar sem stórútgerðir væru búnar að taka í burtu allan aflakvótann.  Síðan taldi hann upp fjölda atriða sem kæmi stórútgerðum til góða.  Þegar ég fór að velta þessu betur fyrir mér er augljóst að óánægja formanns LÍÚ er ekki sprottinn af litlu samráði, heldur er hann að átta sig á að áhrif  LÍÚ á ákvarðanatöku í sjávarútveginum eru sennilega að hverfa.  Ég hélt að Sjálfstæðisflokkurinn hefði Samfylkinguna í vasanum líkt og var með Framsókn en svo er greinilega ekki og ráðherrar Samfylkingarinnar ætla að sýna í verki að þeir muni hafa sterk áhrif í þessari ríkisstjórn.  Ég var að lesa í nýjasta tbl. Fiskifrétta viðtal við Eirík Tómasson forstjóra Þorbjarnarins hf. í Grindavík, þar sem hann er að dásama núverandi kvótakerfi og þá hagræðingu sem þessu kerfi hafi fylgt og tekur sem dæmi að nú geri Þorbjörn hf. út 7 skip sem veiði kvóta af 45 skipum.  Ég held að Þorbjörn hf. í Grindavík hafi aldrei átt og gert út á sama tíma 45 skip heldur er þetta kvóti sem fyrirtækið hefur getað fengið frá öðrum byggðalögum t.d. verulegur kvóti frá Bolungarvík og Ísafirði.  Hann gagnrýnir líka stjórnvöld fyrir byggðakvóta og línuívilnun sem komi sér illa fyrir þá í Grindavík, hann segir líka að þrátt fyrir að nú sé útgefinn þorskvóti sá minnsti sem um getur gangi miklu betur að veiða þorskinn og þakkar það hagræðingu og hagkvæmni en segir svo "Persónulega tel ég að það hafi ekkert með betra skipulag á veiðum að gera, það er einfaldlega bara meira af fiski í sjónum en áður var og aðgengi að honum því betra". Það skyldi nú ekki vera að einhver hluti af kvóta þessara 45 skipa hafi orðið til þegar svokölluð línutvöföldun var í gangi sem LÍÚ barði í gegn að yrði aflögð og línuskip fengju í staðinn aukningu á sínum kvóta miðað við hvað þessi tvöföldun var búinn að skila hverju skipi árin á undan.   Einnig má benda á að fyrirtækið Vísir hf. í Grindavík fékk á sínum tíma verulegan byggðakvóta og stuðning Byggðastofnunar til kvótakaupa þegar það fyrirtæki hóf rekstur á Þingeyri á sínum tíma.  Nú á annað byggðalag í Ísafjarðarbæ í svipuðum vandræðum og voru á Þingeyri en þar á ég við Flateyri en einstaklingur þar hefur lagt mikið undir til að koma þar af stað fiskvinnslu á ný.  Hafa aðilar í Grindavík efni á því nú að skammast út í stjórnvöld ef álíka byggðakvóta væri veitt til Flateyrar í ljósi þess að þeir voru fyrir nokkrum árum þiggjendur að byggðakvóta.  Það er svo augljóst að hin stóru fyrirtæki hafa miklu meiri burði til að taka á sig skerðinguna núna heldur en einyrkjar í útgerð og rekstri smærri fyrirtækja t.d. HB-Grandi hf., Samherji hf., Þorbjörn hf., Síldarvinnslan hf.  ofl.  Bæði hafa þessi stóru fyrirtæki hagnast verulega á undanförnum árum, njóta betri bankaviðskipta en Jón Jónsson á Vestfjörðum, ákveðnum stöðum á Austfjörðum og víðar um land sem eru að basla einir með sína trillu eða litla fiskverkun.   Bankarnir horfa framjá því hjá hinum stóru þótt hluti af veðunum á bak við kvótalánin hafi rýrnað um 30% en ég er hræddur um að slíkt eigi ekki við um hina minni aðila í sjávarútvegi.  Það eru nefnilega einyrkjar í útgerð og vinnslu eins og Össur bendir á sem hafa minnstu burðina til að taka á sig svona áföll og hætt við að margir þeirra verði hreinlega gjaldþrota.  Nei það eru stórútgerðirnar með LÍÚ í forustu sem telja sínum hagsmunum best borgið að ganga endanlega frá þessum aðilum.  Það má líkja þessu við að sparka í liggjandi mann, sem hefur ekki talist stórmannlegt fram að þessu.  

Athugasemdir

[Níels A. Ársælsson., 16.9.2007 kl. 01:35]

Sammála þér Jakob eins og alltaf !

[Hallgrímur Guðmundsson, 16.9.2007 kl. 09:17]

Góð grein hjá þér Jakob, og vel farið yfir staðreyndir.