Íslensku bankarnir

Nú er nánast útlánastopp hjá flestum bönkum og sparisjóðum, þrátt fyrir að þeir eigi allir nægjanlegt lausafé.  Skýringin á þessu er sú að á undanförnum árum hafa þessar fjármálastofnanir tekið mikið af lánum erlendis sem falla á gjaldaga á næstu tólf mánuðum eða lengur.  Þessi lán munu hafa verið tekin til að fjármagna útrásina miklu.  En nú þegar harðnar á dalnum eru óskynsamlegar ákvarðanir stjórnenda fjármálafyrirtækja, sem langaði til að vera stóra karla erlendis látið bitna á viðskiptavinum.  Svona ástand getur aldrei varað lengi, því ekkert fyrirtæki getur gengið eðlilega nema hafa öruggan aðgang að rekstrarfé, sama hvort það er lítið eða stórt.

Ég hélt að vaxtatekjur af eðlilegum útlánum væri tekjulind bankanna,það stenst engin banki að hætta að lána og taka bara við innlánum, en þannig er staðan í dag.  Bankarnir bera líka mikla ábyrgð á þenslunni undafarin ár.  Þeir ruddust inná íbúðalánamarkaðinn með látum og buðu 100% lán.  Þeir veittu fólki miklar yfirdráttarheimildir lánuðu 100% vegna bifreiðakaup og kaup á öllu mögulegu, það má segja að fólki væri smalað inní bankana til að taka lán.  Kaup á eftirfarandi hlutum voru fjármögnuð 100% af bönkunum: Bílar,tjaldvagnar, fellihýsi,hjólhýsi, mótorhjól, ferðalög erlendis, reiðhjól, íbúðir og jafnvel barnavagnar.  Svo fengu allir kreditkort og máttu nota að vild.  Síðan bættu þeir um betur og komu með svokölluð veltukort sem voru kreditkort en munurinn á þeim og venjulegum kreditkortum var sá að við komandi réði sjálfur hvað hann greiddi mikið af sinni úttekt á gjalddaga.  Þessi kort voru fljót að spóla upp á sig milljóna króna skuldum, enda var enginn maður blankur.  Það var hægt að veita sér allt sem hugurinn girntist.  Þeir kærðu Íbúðalánasjóð til eftirlitsdómstóls EFTA til að knýja á að hann yrði lagður niður.  En núna er fyrirvaralaust skellt í lás og algert útlánastopp.

Nú eru bankarnir að skríða til ríkisins til að fá aðstoð Íbúðarlánasjóðs og hefur ríkið ákveðið að Íbúðalánasjóður láni bönkunum alla þá upphæð sem þeir höfðu lánað til íbúðakaupa og er þar um nokkra tugi milljarða að ræða.

Sjóðurinn sem bankarnir vildu feigan er nú að bjarga því að  þeir fari ekki á hausinn.